Opna gigantisk deponi for forureina massar

Det er eit 22.000 kvadratmeter stort hol i bakken, nesten som eit gigantisk badekar, som er grave og sprengt ut på Toraneset, og som no blir tatt i bruk som lagringsplass for såkalla lettare forureina massar.

Forureina massar

Det handlar om massar som til dømes kjem frå graving ved ein bensinstasjon kor det har vore sølt bensin, og anna forureina grunn. Også asbest. Denne type massar har blitt lagra på Toraneset heilt sidan 1983, og det er det gamle deponiet som er heilt fullt og får avløysing av det nye deponiet. Det nye deponiet tilfredsstiller alle nye gjeldande krav til denne type anlegg, til dømes når det kjem til avrenning.

Administrerande direktør Gro Staveland i HIM er stolt over anlegget, som det ikkje finst så mange tilsvarande av i landet. I Rogaland er det berre to, det andre ligger i Eigersund.

— Dette skal først og fremst vere Haugalandet sitt deponi for denne type massar framover, ho.

Tett som eit bad

I botnen og langs veggane i det nye deponiet ligg det ein membran, som ifølgje arbeidsleiar og etnebu Håvard Kallestadbakken kan samanliknast med den ein legg når ein bygger nye bad.

— I tillegg er det fleire lag med duk som er lagt over fortel, han.

Litt avrenning er likevel ikkje til å unngå, men Kallestadbakken forsikrar at all avrenning frå Toraneset blir samle i ei felles leidning. Vatnet blir analysert og resultata blir overvaka og kontrollert av Statsforvaltaren. Det blir tatt kvartalsvise prøvar av vatnet som renn ut frå Toraneset. Kvart femte år bli det tatt prøver i fjorden.

— Prøvane frå Toraneset har fram til no vore veldig gode, og viser at avrenninga til Ålfjorden ikkje har nokon innverknad på fjordsystemet, fortel han.

HIM sitt gjeldande utsleppsløyve på Toraneset er ikkje endra som følgje av det nye deponiet.

Sjukehuset og Karmsundgata

Det er byggherrar og entreprenørar i nye anleggsprosjekt som tek stilling til kor dei vil levere sine forureina masser. Dei siste åra er massar frå tomta til nybygget til Haugesund sjukehus og frå bygginga av nye» Karmsundgata, hovudvegen gjennom Haugesund, blitt deponert på Toraneset. Nyleg er det også søkt miljøstyresmaktene om løyve til å ta i mot massar frå tomta til det gamle smelteverket i Odda sentrum, kor det er planar om å få utvikla området på en anna måte enn til industri.

— Me skal køyre eit pilotprosjekt på 20 tonn som det skal bli testa og analysert før det blir tatt endeleg stilling til om me skal ta i mot rundt 600 tonn totalt, fortel han.

Boreslam frå det nyleg påbegynte Rogfast-prosjektet, verdas lengte undersjøiske tunnel på E39 i Boknafjorden, kjem også til Toraneset.

Alle massar blir analyserte før levering.

— Inneheld massane for mykje av ein sort tungmetall, så blir det definert som farleg avfall, og det tek me ikkje i mot her, understeker Staveland.

Det nye deponiet er dimensjonert for ei levetid som mottaksanlegg i 20-25 år før det er fullt.

— Me vil ta i mot rundt 10.000 tonn massar i året, fortel Staveland.

Tilgangen på forureina massar varierer frå år til år, og følgjer konjunkturane i bygge- og anleggsbransjen.

Til saman 250.000 tonn massar er det plass til før det renner over».

Sol-energi

HIM er pliktig til å ta prøver av det gamle deponiet i 30 år før massane kan nyttas igjen. Men arealet ligg likevel an til å få ein heilt ny type bruk. Nemleg sol-energi. Endra AS, eit dotterselskap av Haugaland Kraft, som har søkt konsesjon om etablering av stor solenergipark på toppen av det gamle deponiet.

— Om alt går som dei håpar, kan dei vere i gang allereie i år, fortel Staveland.

Det nye deponiet har kosta 28 millionar kroner, og er bygd av entreprenøren Risa. Deponiet vil etter planen gi gode inntekter for HIM i åre som kjem, eit selskapet som er i stadig utvikling. I fjor blei eit nytt administrasjonsbygg på Årebrot i Haugesund opna. Same stad planlegg dei no for å kunne laste om containerane med sortert avfall under tak, i tråd med nye miljøkrav. Berre til dette ventar ei investering på opp i mot 70 millionar kroner.