Sterkt kritiske til eige parti

— Eg synest det er trist at skulane blir totalt forbigått, seier Gunnar Birkeland.

Han var med på Vindafjord Sp sitt medlemsmøte måndag 2. desember. Bakgrunnen for møtet var at Sp saman med KrF og Ap vedtok eit budsjettforslag om å leggje ned skulen på Bjoa og barnehagen og skulen i Imsland under formannskapsmøtet 26. november. Desse partia har fleirtal i kommunestyret med 13 representantar og inngjekk ein avtale om budsjettsamarbeid etter valet i 2023.

Lei seg

På møtet var kommunestyrerepresentantar, styret i lokallaget og andre medlemmer samla. Styreleiar Solveig Hortman trur det totale oppmøtet enda på 23. Ho omtalar det som eit greitt og ryddig møte der folk oppførte seg fint, men sa kva dei meiner.

Det heile starta med ein velkomst av Hortman før ho lét ordførar Ole Johan Vierdal forklare kvifor kommunestyret gjekk for det dei gjorde i budsjettframlegget. Så fekk alle medlemmer lov til å seie noko. Då blei det, ifølgje Hortman, litt temperatur. Ho fortel at nokon meinte tida er komen, men hovudmengda meinte at ein ikkje bør leggje ned skulane etter ein seks vekers prosess.

— Folk er lei seg og litt oppgitt over at dei ikkje vil prøve ein gong å lage eit alternativt budsjett der skulane blei bevart, seier styreleiaren.

Hortman og dei i styret i lokallaget, som ikkje er faste kommunestyrerepresentantar, er einige i at kommunestyregruppa burde lagt fram eit slikt budsjett. Ho seier at dette skapte litt dårleg stemning på møtet.

I tillegg til Hortman er Daniel Jansen nestleiar, Siv Bente Stople Østbø kasserar, Camilla Strandnes studieleiar og Undine Hamre Tindeland medlem. Frå kommunestyregruppa er også gruppeleiar Jan Idar Haugen og ordførar Ole Johan Vierdal med i styret. Spurt om harmonien i partiet svarar styreleiaren at dei er vaksne folk som snakkar med kvarandre, og at det er greitt.

Bygdesolidaritet

I forkant av møtet fekk lokallaget eit par nye medlemmer, noko som gav dei høve til å kome på medlemsmøtet. Hortman fortel at ho førebels ikkje har sett nokon som har meldt seg ut enno, men at ho reknar med at nokon vil gjere det. Ho innrømmer at tanken har streifa ho.

— Eg har tenkt på om dette er partiet for meg og dei små bygdene. No er eg leiar iallfall fram til årsmøtet 23. januar, men dette hjelper ikkje på lysta til å halde fram, seier Hortman.

Då ho gjekk inn i politikken, kom ho frå rolla som leiar i Vikebygd grendeutval. Ho fortel at det var litt for å passe ekstra på dei små bygdene, sidan ho føler at dei store blir favorisert. No er ho engsteleg for at snakket om dei avbøtande tiltaka for bygdene som mistar skular, ikkje skal vege opp for tapet, og saknar at desse blir konkretiserte.

Gunnar Birkeland, som i likskap med Hortman bur i Vikebygd, har også vore innom tanken på å melde seg ut, men vektlegg at ein kan ha større påverknad om ein er med i partiet. Han fryktar at Vikebygd oppvekstsenter er neste på lista om ein begynner med nedleggingar, og meiner solidariteten med Bjoa og Imsland er stor i bygda. Han er med i Gode VIBàr i Vindafjord-prosjektet, som jobbar for å auke bu-, besøks- og arbeidsattraktiviteten til Vikebygd, Imsland og Bjoa.

— Om me legg ned skulane, slår me foten under det me held på med. Bjoa har kome ganske langt med dette prosjektet, seier Birkeland.

Han avventar representantar frå Bjoa og Imsland sin reaksjon før han vil seie noko om framtida til prosjektet.

— Føresetnad for bulyst

Kommunestyregruppa si avgjerd forundrar Birkeland og Hortman i lys av Sp sentralt sin politikk, og han viser til justisminister Emilie Enger Mehl sitt engasjement for skular i Innlandet.

Dei trekk fram auka tilskot til kommunane, billigare barnehage og studielånreduksjon til folk i distriktskommunar. Etter deira oppfatning er det ein føresetnad at det er skular og barnehagar i bygdene folk vil bu i, for at det skal gi avkasting i fleire innbyggjarar.

Birkeland seier at den lokale stortingsrepresentanten Lisa Marie Ness Klungland har blitt kontakta, og at han forventar at ho engasjerer seg. Ness Klungland fortel at ho ofte har kontakt med folk i Sp, fordi ho er opptatt av kva som rører seg i fylket, og at ho har snakka med fleire i partiet om dette. Når det gjeld skulesaka seier ho at den er ei lokal sak som best blir svart ut av gruppeleiar Jan Idar Haugen.

Nøydde til å ta ei avgjerd

Haugen og nesten heile kommunestyregruppa var med på medlemsmøtet. Han fortel at dei frammøtte varierte frå foreldre i dei aktuelle bygdene til pensjonistar.

— Det blei stilt nokre kritiske spørsmål, og så prøvde me å svare for det me har gjort på ein best mogleg måte. I slike saker er det ikkje unaturleg at det er ulike meiningar, men me i kommunestyregruppa må lande på ei avgjerd, seier Haugen.

Spurt om eit alternativt budsjett der ein behaldt skulane, svarar gruppeleiaren at det er noko kommunestyregruppa har vurdert heile vegen. Han fortel at dei brukte så lang tid på å prøve å sortere fram pengar til å bevare skulane internt at dei kom seint i gang med forhandlingane med KrF og Ap.

— Også me i kommunestyregruppa var skeptiske til skulenedleggingar, men skulle me lagt fram eit alternativt budsjett måtte me funne pengar andre plassar i oppvekstsektoren. Då måtte me eventuelt ha kutta stillingar med ostehøvel på andre skular, seier Haugen, som forstår at folk er skuffa.

Stort nedleggingsfleirtal

Gruppeleiaren seier at kommunestyregruppa må stå for det dei har gjort, og så stå på for å få til best mogleg skyssordningar og handtering av bygningar og leikeplassar for bygdene.

Det blei ikkje gjort noko vedtak på møtet. I tillegg til fleirtalskoalisjonen av Sp, KrF og Ap, gjekk også Høgre og Frp sitt fellesbudsjett inn for å leggje ned skulen på Bjoa og barnehagen og skulen i Imsland frå hausten 2025. SV og Vindafjordlista sitt fellesforslag verna skulen på Bjoa, men la ned Imsland oppvekstsenter frå hausten 2026.

Alt tyder dermed på at det blir nedleggingar, men motstandarar vil arrangere ein demonstrasjon torsdag ettermiddag/kveld, då dei politiske partia har sine siste gruppemøte før kommunestyremøtet 17. desember. På dette møtet blir budsjettet for 2025 og økonomiplanen for 2025–2028 endeleg vedteke, og følgjeleg skulane si skjebne avgjord.