Har fått ja til å hogga opp verdas største

Uansett kva måte ein reknar storleik på flytande sjølvgåande marine objekt, så kan dei enda sine liv i Vats. AF Offshore Decom AS kan dermed gi tilbod på alt av flytande i verda som skal resirkulerast. Det er klart etter positivt svar på søknaden hos Miljødirektoratet.

India og Bangladesh

Det har i seinare ti-åra vore fokus på at store skip endar opp i land som India og Bangladesh. Båtar blir køyrde opp på store sandstrender, og arbeid blir utført under forhold langt frå det som er vestleg standard. Dessutan under langt frå gode nok forhold når det gjeld omsyn til det ytre miljøet.

Verdas største skip, tankaren MS Jahre Viking», fekk ei levetid på 31 år. Båten finn ein i nokre samanhengar som verdas største menneskeskapte bevegelege objekt. Bygd i Japan tok det åtte kilometer for å skipet ned frå toppfart 16 knop til stillstand. Gigantskipet kunne sjølvsagt ikkje segla i dei menneskeskapte kanalane i verda, men faktisk heller ikkje gjennom den engelske kanal.

Skipet endte sine dagar på ei strand i Gujarat i India i 2010, men det kunne ha skjedd på Raunes om båten hadde fått eit lengre liv.

Lite kontroversielt

Sakspapira som er grunnlaget for at Raunes no ligg heilt i verdstoppen når det gjeld fragmentering og gjennvinning av store marine installasjonar, tyder ikkje på at miljøstyresmaktene har sett søknaden frå Vats som eit kontroversielt tema.

— Miljødirektoratet ser ikkje noko grunnlag for å avgrensa skipslengda i forhold til den omsøkte lengda på 500 meter, då skipslengde i seg sjølv ikkje er knytt til auka miljørisiko. Me har vurdert at AF Offshore Decom både i dag og for framtida skal kunne ta imot dei største skipa for ein forsvarleg handtering og gjenvinning, seier seksjonsleiar Ragnhild Orvik i Miljødirektoratet i Trondheim til Grannar.

I søknadsprosessen oppgir selskapet at den noverande lengdebegrensninga på 290 meter er av ukjend opphav. Auka skipslengde vil gjera det mogleg for mottak av større skip, og med auka lagringsmengde på land ligg det til rette for at fleire kan ankrast opp samstundes og arbeidast på paralellt.

På Raunes er dei glade for det grøne lyset frå direktoratet.

— AF Miljøbase Vats er eit av få EU-godkjende anlegg som òg omfattar resirkulering av skip. Det oppdaterte løyvet gir oss auka konkurransekraft og gjer at norsk kompetanse og leverandørindustri blir bevart og kan koma til bruk òg på nye område. Løyvet gir oss òg betre forutsigbarheit slik at me fortsatt kan utvikla eit relevant fagmiljø som ligg i front internasjonalt, er prosjektdirektør Ricky Ryttmar sin kommentar til Grannar om det utvida løyvet.

Auka lagring

I det oppdaterte løyvet har miljøbasen lov til å lagra 200.000 tonn avfall. Frå før var det 75.000 tonn, men selskapet uttalar både i søknad og høyringsrunde at det aldri har vore lagra meir enn 50.000 tonn i eit kalenderår.

I søknadsprosessen har selskapet opplyst at auka lagringsmengde gir større fleksibilitet for å arbeida med fleire prosjekt på same tid. Dette vil bidra til å sikra meir stabile arbeidsforhold for dei tilsette.

Som ein direkte følgje av auka total lagringskapasitet, har basen òg fått innvilga auka lagring frå 500 tonn til 1.000 tonn elektrisk og elektronisk avfall (EE). Det same gjeld lagring av farleg avfall som blir auka frå 300 til 500 tonn.

Kommunen og bygda

Vindafjord kommune hadde ein del skeptiske kommentarar i runden der impliserte blei gitt høve til å uttala seg om planane. Det er kommentarar om forventningar til gode opplegg frå baseleiinga for kompenserande tiltak, fokus på avrenning og merksemd rundt potensial for større utslepp av miljøgift i fjorden. Kommunen viser òg til dårleg erfaring i tilstøytande område når det gjeld dårleg lukt, og at dei forventar hyppig og grundig prøvetaking. Når det gjeld den auka lagringa av EE-avfall, meiner kommunen at den er unødig stor og forventar at det heller blir lagt til rette for hyppigare borttransportering til eigna mottaksstader.

Raunes Fiskefarm AS har ikkje uttala seg om saka., men Kystverket uttalar at dei har ingen vesentlege merknader så lenge selskapet held til seg hamne- og farvatnslova. Nabo Aud Bente Hjorteland har uttrykt bekymring om forverring av allereie eksisterande luktproblem, og det same har bedrifta Autostore AS i Åmsosen.

For å gi eit bilete på kor langt 500 meter er, så kan fem fotballbanar lagt etter kvarandre illustrera det. Eiffeltårnet er er 324 meter og Oslo Plaza 117 meter høgt, altså knapt ein femtedel. For øvrig er verdas lengste for tida seglande skip, det taiwanske containerskipet MS Ever Ace», 400 meter langt. Den flytande naturgassinstallasjonen Prelude FLNG» ser ut som eit skip og har kjøl. Det er 488 meter langt, men er rekna som ein installasjon på fast base i havet vest av Australia.