Vil ha ny butikk med leilegheiter

— Eg er ikkje i tvil om at konseptet er bra, og noko som kan vere ein ny moglegheit for å takle utfordringane kommunen står i. Dette er eit tiltak for at folk skal kunne leve heile livet i Vikebygd, seier dagleg leiar Gunn Vikingstad ved Joker Vikebygd.

Plassen ho ser føre seg, ligg på den gamle skuletomta nedanfor Vik oppvekstsenter. I dag står eit gamalt sykkelskur der, om lag 100 meter frå Kjekt i Vik-hallen. Sidan den nye butikken er planlagt på ei eigen tomt, vil ikkje dagens butikk nær kyrkja bli påverka av bygginga.

Vinn-vinn

Vindafjord kommune – som resten av landet – står i store demografiske utfordringar. Vikingstad meiner difor at ein må tenkje nytt om bustadbygging, slik at fleire eldre kan leve gode liv heime livet ut.

Butikken hennar har lenge hatt behov for større og meir effektive lokale. Ho meiner dette er nødvendig dersom bygda framleis skal ha ein butikk om ti år. Då Erna Solberg (H) si regjering lanserte konseptet tryggleiksvert mot slutten av si regjeringstid, fekk Vikingstad ideen om å byggje eldrevennlege leilegheiter knytte til butikken.

— Då gjekk det opp for meg at me har få tilrettelagde bustadar i distrikta. I Vikebygd har me ingen, reflekterer Vikingstad.

Ein tryggleiksvert høyrer til i ein tryggleiksbustad – ein mellomform mellom vanlege bustadar og omsorgsbustadar. Dette er for eldre som ikkje lenger kan bu heilt åleine, men som ikkje treng heildøgns omsorg. Tryggleiksverten skaper eit sosialt og trygt bumiljø, medan bustadane er universelt utforma med fellesareal for aktivitet og samvær. Husbanken gir tilskot til slike bustadar i distrikta.

Vikingstad trur at eit samarbeid med Vindafjord kommune kan gi butikken fleire bein å stå på, samstundes som kommunen får avlasta trykket på omsorgsbustadar og tenester. Ho meiner dei har gode føresetnader for å bidra til ein betre kvardag for eldre, sidan det alltid er folk i butikken.

— Me skal ikkje løyse utfordringar som krev helsekompetanse, men det er mange andre oppgåver som må løysast for at eldre skal klare å bu heime, seier ho.

Fellesskap

Korleis prosjektet blir til slutt, er ikkje avgjort, men truleg blir det åtte–ti leilegheiter. I dag er det vanskeleg for eldre å bu livet ut i Vikebygd, meiner Vikingstad. Dei fleste bur i einebustadar, nokre bur åleine, og mange kan sjå ut vindauget utan å sjå eit einaste menneske.

— Det kan bli einsamt. Ein bieffekt av leilegheiter ved butikken er at ein kan sjå livet i bygda og kjenne seg som ein del av det. Det blir også lettare å få besøk av folk som berre er innom og handlar, seier ho.

Fellesareala i prosjektet er ein hjartesak for ho, som ho er villig til å ofre litt eigeareal i leilegheitene for.

— Skal me klare å hjelpe kvarandre, må me bu tettare enn i dag og ha det kjekt med naboane våre, meiner butikksjefen.

Ute i randsona i kommunen seier ho at ein må lage eit anna type tilbod som ikkje nødvendigvis treng vere likt som det i sentrum, men like bra. Vikebygd ser ho som ein perfekt plass å sjå om det fungerer.

Får tomta gratis

Sidan ideen har Vikingstad hatt kontakt med Vindafjord kommune for å få prosessen i gang. Kommunen er no i startfasen av arbeidet med ein reguleringsplan. Vikingstad fortel at det skal vere eit møte mellom kommunen og Husbanken 27. november for å avklare moglegheiter og avgrensingar.

Når bygginga kan starte, er for tidleg å seie. Tomta som er tenkt brukt, har fått endra farge i revisjon av kommuneplanen si arealdel for å leggje til rette for prosjektet. Butikksjefen har fått signal om at det vil ta til rundt sommaren før kommuneplanen blir klar til endeleg vedtak.

Kommunestyret har nyleg vedteke at toma kan overførast vederlagsfritt til prosjektet Framtidas nærbutikk», som er Vikingstad sitt initiativ. I saksutgreiinga til vedtaket står det:

Dette er eit flott prosjekt, der det er løyvd fylkeskommunale midlar til eit moglegheitsstudie for Framtidas nærbutikk med bustadar i tilknytning til denne. Ved realisering av prosjektet innstiller kommunedirektøren på at Vindafjord kommune deler frå den aktuelle delen av tomta og gir denne vederlagsfritt til den som blir eigar av prosjektet. Dette blir sett i samband med tiltak i dei minste bygdene (Bjoa, Imsland og Vikebygd) for å stimulere til bygging av konsentrerte bustadar også her.»

Byggjar vidare i andre bygder

Vikingstad synest det er kjempeflott at Rogaland fylkeskommune ser det positive i initiativet hennar. Prosjektet har opna for vidare satsing i andre utkantbygder i Vindafjord. 13. november behandla kultur- og næringsutvalet i Rogaland fylkeskommune ei sak om distriktsmidlar. Der gjorde dei blant anna følgjande vedtak:

Vindafjord kommune blir innvilga inntil kr 500 000 i støtte til prosjektet ‘Framtidas sentrumsutvikling og svaret på dei demografiske utfordringane i distrikta’. Støtta blir innvilga under føresetnad av at budsjettet blir oppdatert slik at det fell innanfor prosjektperioden som er oppført i søknaden.»

Vedtaket gjeld utvikling av sentrumsområda på Bjoa og i Imsland, og byggjer vidare på prosjektet i Vikebygd. Håvard Rørtveit (H) var med på vedtaket.

— Dette er eit utruleg spanande prosjekt som det er positivt at fylkeskommunen kan bidra til. Som me har sett dei siste åra, må kommunen byrja å tenkja litt nytt om omsorgstenestene våre og korleis me skal møta dei demografiske endringane me står overfor, seier Rørtveit.

Han trur at prosjekt som dette kan bidra til at eldre kan bu lengre heime, innanfor trygge, sosiale og aldersvenlege rammer.

Kommunalsjef Halfdan Krohn Brekke for samfunnsutvikling i Vindafjord kommune er også godt fornøgd med å få fylkeskommunal støtte å jobbe med.

— Me er veldig glade for å få midlar til prosjektet Framtidas sentrumsutvikling og svaret på dei demografiske utfordringane i distrikta», som er knytt til utvikling av sentrumsområda på Bjoa og i Imsland. Prosjektet byggjer vidare på det pågåande prosjektet Framtidas nærbutikk» i Vikebygd, som ser på samlokalisering av fleire tenester, seier kommunalsjefen.