O jul med din vrede?

Så er me her igjen. Desember rett rundt hjørnet. Og då lurer eg på; er det berre eg som synes at jula kjem oftare og oftare? "Som julekvelden på kjerringa", seier uttrykket. Men sjølve julekvelden er nå ein ting. Nå startar førjulstida allereie i september.

Av og til kjennes jula meir som kav enn kos. Eg trur noko av årsaka er "altfor-tidlig-julen", som dei kalla det i Skomakergata for mange år tilbake. I butikkane kjem julebrus, peparkaker og julesnop på plass allereie frå oktober. Midt i november er gater og butikkar fulle av julepynt og julebelysning. Me får overdose jul før desember månad kjem. Me er leie av julepynt og mette på julekaker lenge før julekvelden.

Aggressiv reklame for dyre adventskalendrar startar allereie i september, med tydeleg trussel om at kjøper du ikkje nå; blir dei mest populære utselt. Unge jenter ønsker seg kalendrar til fleire tusen. At dei unge vil ha kalender, kan eg forstå. Men kva har skjedd med denne bransjen? Kvart år blir eg overvelda med reklame for tenkelege, utenkelege og unemnelege produkt i kalenderform. Eit underleg påfunn frå handelsstanden dei siste åra, må eg seie. Vaksne folk skal altså pakke opp tjuefire luker i desember? Joda, og utvalet er stort. Det klassiske er jo godteri eller sminke- og hudpleieprodukt. Men det stoppar ikkje der. Berre fantasien set grenser. Eit kjapt nettsøk viser at ein kan få kalender fylt med chips, kaffi eller te, energibarar, sokkar og strømper, økologisk havregraut, nudlar, neglelakk, lego, øl, akevitt, ølpølser, fiskeslukar, pokemon-kort, duftlys, bygg-din-eigen-robot, verktøy, smykke..

La oss ta desember tilbake som førjulstid

Eg sit igjen med eitt spørsmål, og det er ikkje; er det nokon snille barn her? Spørsmålet er; er det nokon vaksne heime? For her har kommersielle krefter gått amok med grenselaus idémyldring, og me er med på leiken. Greitt nok at det skal vere positivt "å bevare barnet i seg", men her går grensa for min del.

Og ikkje få meg i gong med Black Week.. Her har ein altså kynisk importert ein tradisjon tett knytta til den amerikanske familiehøgtida Thanksgiving. Men Thanksgiving er det lite pengar å tene på, bortsett frå sal av kalkunar. Black Friday og Black Week derimot, har sjølvsagt enormt potensiale. Kven vil ikkje gjere gode kupp på julegåver til seg sjølve og andre rett før desember? Det er enorm pågang i alle kanalar, med reklame for tilbod som du berre ikkje kan gå glipp av. Uansett kor mange gonger ein trykker "slett og rapporter uønsket" eller "unsubscribe" vil det ingen ende ta. Og det verste av alt er jo at ein innimellom lar seg freiste.

Vel, kanskje er det berre å innsjå at ein er blitt ein gammal grinebitar. Ein slags "Grinchen light" som meiner alt var betre før. Grøn av misunning når folk seier dei er ferdige med julegåvene allereie. Men eg trur oppriktig me ville ha gleda oss meir over jula utan alt dette kommersielle maset som overveldar oss frå september og utover. Ei ny trend på sosiale media er "NO-vember", som handlar om fokus på å seie nei til meir denne månaden. Greitt, då seier eg nei takk til overdose jul og kjøpepress i oktober og november. Nei takk til tjuefire kalenderting som skal fylle skuffer og skap. La oss ta desember tilbake som førjulstid. Så kanskje det blir o jul med din glede likevel.